Canon Speedlite Kablosuz Flaş Sistemleri

Merhaba,


Canon Flaş sistemleri üzerine çok fazla site mevcut olmasına rağmen, kolayca nasıl başlayacağınızı, ihtiyacınızın ne olduğu, bu sistemin nasıl çalıştığını özetle anlatan bir kaynak yok, umarım aşağıdaki bilgiler, çok teknik detayların içinde kaybolmanıza izin vermeden, Canon kablosuz flaş sistemlerini size özet olarak anlatacaktır.


Sistemin nasıl çalıştığını ve diğer her şeyi size en ince ayarlarına kadar anlatmayacağım, bunun için lütfen flaşınızın kullanma kılavuzuna bakın. Ayrıca firmanın ürettiği tüm cihazları tam olarak tanımadığım için, aygıtların hangilerinin birbiri ile çalışıp çalışmayacağı ile ilgilide detaylı anlatımlara girmeyecek ama başlangıç için size gerekecekleri elimden gelen en iyi şekilde anlatacağım. . (Sahip olduğum Canon flaşlar 420EX, 430EX and 550EX ve 580EX II).

Canon Kablosuz Flaş Sistemi Nedir?
Bu sistem bir ana flaş (master) ve ona bağlanacak bir yada birden fazla yardımcı flaş (slave) ile fotoğraflayacağınız obje nesne yada yerin ışığını kontrol etmenizi sağlamaktadır. Bir Canon Speedlite flaşı yada ST-E2 kod numaralı infrared tetikleyiciyi ana (master) olarak kullandığınızda, flaşlar kendi aralarında optik olarak haberleşmektedir. Deklanşörünüze tam olarak bastığınızda ana flaşınız optik olarak kodlanmış bir sinyal göndererek yardımcı flaşlarınıza perde tam olarak açık olduğu sırada patlamalarını söyleyecek ve işlem flaşlarınızın patlaması ile son bulacaktır.

E-TTL Nedir ve Nasıl Çalışır?
Canon kablosuz flaş sistemleri E-TTL (Evaluative Through The Lens) olarak adlandırılan ve Türkçeye çevirdiğimizde: Lense dayalı ölçüm sistemi ile çalışmaktadır. Bu sistem flaşın öncü bir ışık ile fotoğraflanacak nesnenin fotoğraf makinesine geri yansıması ile ölçüm yaparak çalışır.
Canon speedlite flaşlar size E-TTL (Lens aracılığı ile değerlendirme) özelliğini kullanma olanağı sağlar, bu sistemde flaş öncelikle bir ön flaş olarak çakar, daha sonra kamera sahneden yansıyan ışığı ölçer. Sahneden yansıyan ışık fazla ise flaş otomatik olarak patlama derecesini düşürür, ışık az ise patlama derecesini yine otomatik olarak yükseltir.

Canon kablosuz flaş sistemleri çoklu gruplar halinde çalışmaktadır (Gruplar konusunu daha sonra detaylı olarak ele alacağız). Ana flaş diğer flaş gruplarına birbirini takip eden hızlı sinyaller yollayarak kendi yaptığı ölçümlere göre patlamalarını sağlar. Bu ön flaş ve ölçüm işlemleri birbirini izleyerek o kadar hızlı gerçekleşir ki, insan gözü bunu algılayamaz ve sadece flaşın çaktığını görür, oysa ölçüm için yollanan ön flaş optik olarak diğer flaşları tetikler ve diğer flaşların en kısa sürede patlamasını sağlar. Eğer E-TTL sisteminiz ile optik bir tetikleyici kullanmak istiyorsanız, sadece ana flaşınıza reaksiyon gösterecek ve ön flaşınızı engelleyecek bir optik tetikleyici kullanmalısınız.

Canon Kablosuz Flaş Sistemi İçin Neye İhtiyacımız Var ?
Bir ana (master) ve bir yada birden çok yardımcı flaşa (slave) ihtiyacınız var. Ana (master) olarak ST-E2 radyo vericisi, 550EX, 580EX yada 580EXII speedlite flaşlarını kullanabilirsiniz. Yardımcı flaş (slave) olarak ise 420EX, 430EX, 550EX, 580EX ve 580EXII flaşlarından bir yada birkaçını kullanabilirsiniz ( Canon un yardımcı flaş olarak kullanabileceğiniz birkaç modeli daha olması gerekiyor ama benim bildiklerim yukarıdaki kadardır).
Tavsiye etmek dışında ek bilgi olarak vermek gerekirse , Canon Speedlite serisinin dışında Sigma EF-530 DG Süper Flaşlarınında Ana tetikleyici (master) ve yardımcı flaş (slave) olarak kullanabilir. Bu flaşlar Canon speedlite serisi flaşlara göre daha ucuzdur fakat tam uyumlulukları ile ilgili bazen problem yarattıkları söylenmektedir. Benim tavsiyem teoride çalışabilir olarak sunulan bu flaşlar yerine, bütçenizi biraz daha zorlayarak, ikinci el bile olsa Canon flaşlarla çalışmanızdır.

Canon Kablosuz Flaş Sisteminin Dezavantajları :
İlk ve en büyük olumsuzluk elbette fiyatlarıdır. Canon Speedlite flaşlar gerçekten pahalıdır, buna rağmen ihtiyaçlarınızı karşılamakta bazen yeterli olmayabilirler. Canon un Radyo vericisi ST-E2, iç ve dış mekânda 8–10 metrelik ( aynı veriler 550EX ve 580EX içinde geçerlidir.) bir kontrol mesafesi sağlar, İç mekânda kusursuz olarak çalışabilen bu sistemler, dış mekânda sert güneş ışığı gibi dış etkenler yüzünden doğru çalışmayabilirler. Dış mekân çalışmalarında sert güneş ışığının alıcı ve verici sensorlarınızın kafasını karıştırmaması ve verimli çalışma yapabilmek için, ana (master) ve yardımcı (slave) flaşların birbirini net olarak görebilecek bir düzlemde olması veya sensorların gölgede tutulması gerekebilir. Aksi takdirde flaşlarınız birbirini tetiklemeyecek veya düzgün çalışmayacaktır. Sensor denilen bölge flaşınızın ön kısmındaki daha koyu olan küçük bölümdür. ( Geniş Kırmızı alan otomatik netleme ölçüm alanıdır, flaşınızın sensoru değildir).

Canon Kablosuz Flaş Sisteminin Avantajları :
En büyük avantajı E-TTL ( Lens aracılığı ile değerlendirme ) fonksiyonunu tam olarak kullanabilmenize olanak sağlamasıdır. Fotoğraf makineniz ve flaşınızın olabilecek en yüksek hızda birbiri ile senkronize olabilmesi ve size 1/200 sn veya diğer bazı modellerlerde 1/250 sn perde hızında çekim yapma olanağı sunmasıdır. Bunun dışında E-TTL flaşınız çekim alanında değişen ışık koşullarını otomatik olarak kendi ayarlayacak ve iç mekan, stüdyo çekimlerinizde size tam kontrol imkanı verecektir. Düğün, spor müsabakaları veya hareketli nesnelerin çekiminde E-TTL flaşınızın değişen ışık koşullarını kendi ayarlaması çok sağlıklı olmayacağından manuel ayarlarda çalışmanız önerilmektedir. Speedlite flaşların E-TTL modu dışında tamamen manuel kullanımı mümkündür. ST-E2 infrared tetikleyicisi, ana (master) olarak kullanılacaksa sadece E-TTL modunda çalışabilmektedir, eğer E-TTL modu sizin için yeterli oluyorsa ve manuel kullanım gereksiniminiz olmayacaksa, ekstra masrafa girip başka radyo tetikleyici almanız gerekmez.

Ürün Özelliklerine Hızlı Bakış :
ST-E2 : Canon un kablosuz infrared radyo tetikleyicisidir. Sadece E-TTL modunda ve iki flaş grubu ile çalışabilir. (manuel moda çalışmaz)

420EX : Artık üretilmemektedir. Canon kablosuz çözümleri içinde en limitli kullanılabilen modeldir. Sadece E-TTL çalışmaktadır. Manuel kontrolü olmadığı gibi lens ile uyumlu zoom kontrolüde yoktur.

430EX : Kullanılabilecek en iyi yardımcı (slave) flaştır. Tamamen manuel kullanımı ve lens ile uyumlu zoom özelliği vardır.

550EX: Artık üretilmemektedir. Deyim yerindeyse Canon un eski top modelidir. Ana (master) ve yardımcı (slave) flaş olarak başarılıdır. 430EX gibi tamamen manuel kullanılabilmektedir.

580EX: Artık üretilmemektedir. Canon un Ana (master) ve yardımcı (slave) flaş olarak ürettiği en iyi modellerden biridir.

580EXII: Canon un Speedlite serisinin en son ve en başarılı üyesidir. Tamamen manuel kullanıma izin vermesi ve üzerinde PC senkronizasyon portu bulunan tek modelidir. Su ve toz geçirmez özellikleri ile Canon EOS 1D MkIII fotoğraf makinesi ile örtüşmektedir. 40D, MkIII ve 450D fotoğraf makineleri ile tamamen fotoğraf makinesinin menüsünden kontrol edilebilmektedir.

Yukarıda bahsedilen tüm modeller düşük ışık koşullarında odaklama yapabilmesi için özel bir ölçüm ışığına sahiptir, fotoğraf makinenizde bulunan tüm odak noktalarının çalışması kullandığınız lensin otomatik netleme hızı ve flaşınız ile birebir alakalıdır.


Işıklandırma Grupları :
Canon kablosuz sistemi A,B ve C olarak üç farklı flaş grubu kullanmaktadır ( A ve B grubu sadace ST-E2 içindir). A ve B grubu objenin yada ön kısmın ışıklandırılmasında, C grubu ise objenin arka kısmının aydınlatılmasında kullanılır. Kurulumunuzu yaparken dikkat etmeniz gereken en önemli nokta, C grubu olarak adlandırdığınız arka plan ışıklandırmasını yapacak flaşınızı, objeyi önden ışıklandıracak şekilde kullandığınız takdirde, arka planınız karanlık çıkacak ve E-TTL modu C grubu flaşınızı en yüksek patlama hızına ayarladığından fotoğrafladığınız obje fazla pozlanmış olacaktır. Objeyi ve ön kısmı aydınlatmak için A ve B grubu olarak, arka planı aydınlatmak için C grubunu olarak kurulum yapmanız gerekmektedir.
E-TTL modunu kullandığınızda, A ve B grubu için ayrı ayrı oranlamalar ile çalışabilirsiniz. Ayrı oranlamalar ile çalışmak demek A ve B grubu içindeki yardımcı (slave) flaşlardan A olanının yarım stop arttırarak 8:1 ( A, B den 8 kat daha aydınlık ) B 1:8 ( B , A dan 8 kat daha aydınlık ) olarak çalışmaktır. Unutmayınki ana (master) flaşınız her zaman grup A da olmak zorundadır. ( 550EX / 580EX / 580EX II )

Eğer flaşınızı E-TTL modunda değilde, Manuel modda kullanmak isterseniz, A-B ve C gruplarının her birini 1/1 den 1/128 e kadar birer stop arayla ayarlayabilirsiniz. Tüm flaşlar için E-TTL – Manuel ve Multi gibi modları seçmek için flaşınızın üzerindeki MODE düğmesini bir ya da iki saniye basılı tutmalısınız. Canon 420EX flaşınız manuel modda ana flaş (master) olarak ayarladığınız zaman çalışmayacaktır. Eğer bir 420EX flaş sahibiyseniz yada almayı düşünüyorsanız, sadece E-TTL modunda kullanabileceğinizi unutmamalısınız.


Ana Flaşınızı (master) Fotoğraf Makinenizden Ayrı (off-camera) E-TTL kullanma
Ana flaşınız fotoğraf makinenizin üzerinde iken (on-camera) aydınlatmanızı fazla dağıtıyor yada istediğiniz açıdan gelmiyorsa, ana flaşınızı fotoğraf makinenizden ayırarak (off-camera) iki şekilde kullanabilirsiniz. Birincisi E-TTL kablosu OC-E3 kullanarak (ucuz benzer modelleride vardır) yada ST-E2 infrared tetikleyicisini ana tetikleyici olarak kullanarak. İki aparat arasında seçim yapmak gerekirse, ST-E2 aparatının öncelikle pahalı olması ve limitlerinin kısıtlı olması ( sadece A ve B gruplarında çalışabilmesi ve manuel modu desteklememesi ) yüzünden ben OC-E3 kablosunu kullanmanızı tavsiye ediyorum. OC-E3 kablosu aşağıda ki fotoğraftaki gibidir ve size 60 cm karelik bir hareket alanı sunar.




Radyo Tetikleyiciler
Radyo tetikleyiciler üzerine çok fazla şey okumuş olmama rağmen speedlite flaşlarım için ben kullanmıyorum. Canon Speedlite flaşlar genel olarak çok iyi özellikleri üzerlerinde barındırsalar bile Radyo tetikleyiciler ile çalışmak için yaratılmadıkları ortadadır. Bir speedlite flaşı radyo tetikleyiciler ile çalıştırmak isteseniz ve buna uygun bir radyo tetikleyicisi bulsanız bile sadece Manuel modda çalışacak ve her bir flaşınız için elle tek tek patlama ayarını yapmanız gerekecektir. Başka bir deyişle flaşınızın özelliklerinde bulunan, fotoğraf makineniz ve lensiniz ile tam uyumlu çalışabilen E-TTL sistemini kullanamayacaksınız demektir. Canon kablosuz sisteminin kendi infrared tetikleyicisi ST-E2 ise size sadece E-TTL modda çalışma olanağı sunup, manuel modu desteklememektedir. Bunların dışında radyo tetikleyici kullanarak 420EX model bir flaşı tetiklemek isterseniz, flaşınızı sadece 1/1 yani en üst patlatma ayarında kullanabilirsiniz.

Pilot Tuşu
Tüm flaşlarınızı gruplandırdıktan ve ayarlarını yaptıktan sonra ana flaşınızda (master) bulunan Pilot tuşuna basarsanız, yardımcı flaşlarınızın (slave) ana flaşınızdan (master) optik sinyal alıp almadıklarını görebilirsiniz.
Eğer flaşlarınızı E-TTL modunda kullanıyorsanız ve Pilot tuşuna basarsanız sırayla önce A grubu, sonra B grubu ve son olarak C grubu flaşınız bir kez patlayacaktır. Eğer flaşlarınızı manuel ayarda kullanıyorsanız Pilot tuşuna bastığınızda tüm flaşlarınız aynı anda patlayacaktır. Yardımcı flaşlarınız (slave) uzun süre kullanılmayıp uyku moduna geçtiklerinde, Pilot tuşuna bir kez basılınca uyku modundan çıkacaklardır.

Model Işığı
Fotoğraf makinenize bulunan alan derinliği ölçme tuşuna bastığınız anda flaşınız size 1 saniye boyunca flaş ışığı verecektir. Bu size flaşlarınızı objeye göre yapılandırmanızda yardımcı olacaktır. Dikkat etmeniz gereken en önemli nokta ise bu ışığı on defa üst üste kullandığınızda flaşınızın tekrar eski ısısına dönmesi için en az 10 dakika beklemeniz gerektiğidir. ( Bu bilgi Canon Speedlite Flaşlarının kullanma kılavuzlarında belirtilmiştir. )

Hasan Basri Yontar
http://justhby.blogspot.com